هزینه های عمرانی و سرمایه گذاری عمومی معاونت بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی تهران اسفند 1393
2 فهرست مطالب مسئله پیش رو تعاریف روند نسبت سرمایه گذاری عمومی به تولید ناخالص داخلی اقتصادهای پیشرفته اقتصادهای نوظهور و درحال توسعه ویژگی سرمایه گذاری های زیرساختی مشارکت بخش خصوصی در سرمایه گذاری ها اثرات اقتصادی سرمایه گذاری عمومی بحث های موافق و مخالف افزایش سرمایه گذاری عمومی اقتصادهای پیشرفته اقتصادهای نوظهور و درحال توسعه سرمایه گذاری عمومی در ایران تعاریف روند سرمایه گذاری عمومی در ایران طرح های تملک دارایی های سرمایه ای شرایط مناسب اثرگذاری سرمایه گذاری دولتی در ایران مسائل مربوط به مشارکت بخش خصوصی در طرح های عمرانی اهمیت کارایی سرمایه گذاری در ایران ارائه پیشنهادات
مسئله پیش رو : آیا اکنون زمان مناسبی برای افزایش سرمایه گذاری عمومی در کلیه کشورهای پیشرفته نوظهور و درحال توسعه است IMF Report: Chapter 3: Is It Time for an Infrastructure Push? The Macroeconomic Effects of Public Investment 3
تعاریف ) ( مخارج جاری : محدود به دوره زمانی کوتاه مدت یک ساله مخارج سرمایه ای ( عمرانی ) : مخارجی که طول دوره بهره برداری آن ها تا زمان های آینده گسترش می یابد. بخش زیادی از مخارج سرمایه ای مربوط به مخارج زیرساختی است که معموال دوره بهره برداری از آن ها چند دهه طول می کشد. همچنین دولت ممکن است در ماشین آالت و تجهیزات کامپیوتر تجهیزات آزمایشگاهی و غیره که طول دوره کوتاه تری دارند سرمایه گذاری کند. زیرساخت ها ( شامل زیرساخت های اقتصادی اجتماعی و دولتی (: ساختارهای فیزیکی پایه ای و سازمانی هستند که فعالیت های اقتصادی اجتماعی و دولتی را ممکن می سازند و آن ها را تسهیل و حمایت می کنند. انواع مخارج زیرساختی : راه ها و جاده ها بنادر پل ها بخش های تولید انرژی مخابرات و شبکه های آب و فاضالب سرمایه عمومی : انواع موجودی سرمایه دولت مانند بزرگراه سرمایه گذاری دولت در این زیرساخت ها حاصل شده است. از که ها جاده و ها فرودگاه ها 4
نسبت سرمایه گذاری عمومی حقیقی به تولید ناخالص داخلی اقتصادهای پیشرفته درصد منبع : 2014 IMF, Fiscal Monitor Database, october 5 به %3 کاهش روند نسبت سرمایه گذاری عمومی حقیقی به تولید ناخالص داخلی از %4 در سال های اخیر متعاقبا کاهش موجودی سرمایه عمومی حقیقی در طی دوره مورد بررسی هشتاد دهه در طی
نسبت سرمایه گذاری عمومی حقیقی به تولید ناخالص داخلی اقتصادهای نوظهور و درحال توسعه درصد منبع: IMF, Fiscal Monitor Database, october 2014 سرمایه گذاری عمومی حقیقی باال در اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد و متعاقبا افزایش موجودی سرمایه عمومی حقیقی کاهش سرمایه گذاری عمومی حقیقی از دهه هشتاد به بعد و متعاقبا کاهش موجودی سرمایه عمومی حقیقی آغاز مجدد رشد سرمایه گذاری عمومی حدودأ ازنیمه دوم دهه 2000 و رسیدن آن به %9.5 تولید ناخالص داخلی در سال 2011 6
مشارکت بخش خصوصی در سرمایه گذاری ها ( PPP ) تعریف مشارکت بخش خصوصی عمومی کی قرارداد بلندمدت میان بخش خصوصی و یک سازمان کاال یا خدمت عمومی که در این قرارداد بخش خصوصی مسئولیت مدیریت پروژه را بر عهده دارد. دولتی قسمت برای اعظم ارائه یک ریسک و در برخی از این قراردادها پرداخت به بخش خصوصی صرفا از کنندگان خدمت عمومی انجام می گیرد و در برخی دیگر قسمتی بخش خصوصی از طرف دولت انجام می شود. طرف استفاده از پرداخت به 7
مشارکت بخش خصوصی در سرمایه گذاری ها ( سرمایه گذاری های ناخالص داخلی ) مشارکت با شده انجام بخش در خصوصی زیرساخت ها تولید از درصدی 8
ویژگی های سرمایه گذاری های زیرساختی و سرمایه بزرگ بر) intensive )Capital بنابراین به لحاظ میزان هزینه بهتر است که توسط یک بنگاه واحد انجام شوند. هزینه این دوره و زیاد باالسری بازگشت بسیار طوالنی مدت موضوع می تواند برای تامین مالی آن توسط بخش خصوصی چالش ایجاد کند. به طور بالقوه دارای اثرات خارجی مثبت ( بازگشت اجتماعی این پروژه ها از بازگشت خصوصی آن بیشتر است. ) این موضوع باعث می شود اگر این گونه سرمایه گذاری ها به عهده بخش خصوصی گذاشته شود کمتر از حد بهینه انجام شوند. این سه دلیل باعث شده است که در طول تمام دوره ها بخش زیادی از زیرساخت ها توسط بخش عمومی کشورها فراهم گردد. 9
اثرات اقتصادی سرمایه گذاری عمومی مدت کوتاه : افزایش تقاضای کل از طریق ضریب تکاثری کوتاه مدت بلندمدت : افزایش عرضه کل افزایش ظرفیت تولیدی اقتصاد طریق از افزایش موجودی سرمایه متعاقبا و زیرساختی ( عوامل تعیین کننده میزان افزایش نسبت تامین مالی از طریق افزایش بدهی ) : تولید به بدهی ناخالص صورت در داخلی کوتاه مدت : هرچه ضریب تکاثری مالی بیشتر باشد ( به ازای هر واحد افزایش سرمایه گذاری عمومی تولید و درآمد بیشتر افزایش یابد ) و هرچه کشش مالیاتی بیشتر باشد ( به ازای هر واحد افزایش تولید و درآمد درآمد مالیاتی دولت افزایش بیشتری داشته باشد ( افزایش بدهی در کوتاه مدت کمتر است. 10 بلندمدت : هرچه کارایی فرآیند سرمایه گذاری بیشتر باشد ( به ازای افزایش سرمایه عمومی ظرفیت تولید افزایش بیشتری داشته باشد ) و هرچه کشش تولید نسبت به سرمایه عمومی بیشتر باشد ( با افزایش سرمایه عمومی و ظرفیت تولید تولید افزایش بیشتری داشته باشد ( نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی افزایش کمتری در بلندمدت خواهد داشت.
اثرات اقتصادی سرمایه گذاری عمومی سه عامل کلیدی تعیین کننده میزان اثرگذاری سرمایه گذاری عمومی بر اقتصاد رکود / رونق اقتصادی : برای کشورهایی که در رکود اقتصادی به سر می برند ودرنتیجه نرخ های بهره پایین دارند و کمبود زیرساخت ها برای آن ها یکی از موانع توسعه به شمار می آید سرمایه گذاری عمومی می تواند تاثیر زیادی بر اقتصاد داشته باشد. کارایی سرمایه گذاری عمومی هرچه کارایی این سرمایه گذاری ها بیشتر باشد درصد بیشتری از افزایش سرمایه عمومی تبدیل به افزایش تولید می شود و حتی دربلندمدت با افزایش تولید و درآمد و درنتیجه درآمدهای مالیاتی نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی می تواند کاهش یابد و این پروژه ها می توانند خود تامین مالی شوند..1.2 چگونگی تامین مالی مطالعات مختلف نشان داده است که در کشورهای پیشرفته سرمایه گذاری های عمومی که از راه افزایش بدهی تامین مالی می شوند نسبت به سرمایه گذاری های که با توازن بودجه همراه هستند ( با افزایش مالیات ها تامین مالی می شوند ) اثر بیشتری بر رشد اقتصادی دارند. این روش برای کشورهایی که نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی باالیی دارند و نیاز به انضباط مالی دولت دارند مناسب نیست. 11.3
بحث های موافق و مخالف افزایش سرمایه گذاری عمومی کشورهای پیشرفته موافق : بهبود ضعیف تقاضا در سال های پس از بحران مالی جهانی نرخ های حقیقی بهره پایین و هزینه کم قرض گرفتن دولت مخالف نسبت باالی بدهی به تولید ناخالص داخلی در شرایط فعلی نیاز به انضباط مالی در این کشورها وجود تردید در مورد ضریب تکاثری سرمایه گذاری دولتی و بازگشت بلندمدت سرمایه دولتی 12
بحث های موافق و مخالف افزایش سرمایه گذاری عمومی اقتصادهای نوظهور و درحال توسعه موافق مشکالت ساختاری عدم وجود زیرساخت های کافی مخالف کارایی نسبتا پایین تر سرمایه گذاری عمومی هزینه باالتر افزایش نسبت بدهی عمومی به تولید ناخالص داخلی 13
سرمایه گذاری عمومی در ایران - تعاریف تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی : تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی عبارت است از هزینه خریداری ( یا ارزش تولید به حساب خود ) کاالهای سرمایه ای توسط تولید کنندگان خدمات دولتی و تولید کنندگان خدمات خصوصی غیر انتفاعی در خدمت خانوارها منهای خالص فروش کاالهای سرمایه ای دست دوم و قراضه در طول یک دوره حسابداری )معموال یک سال ). هزینه های سرمایه گذاری ثابت ( طرح های عمرانی ) : منظور از سرمایه گذاری ثابت در مفاهیم بودجه آن دسته از عملیات دولت است که به صورت سرمایه گذاری متجلی می شود. این عملیات معموال جنبه جاری و مستمر نداشته و برای مدت زمان محدودی جزء وظایف دولت قرار می گیرد و سپس جای خود را به فعالیت های عمرانی دیگر می سپارد. مثل ساختمان جاده مدرسه یا بیمارستان 14
سرمایه گذاری عمومی در ایران تعاریف طرح های تملک دارایی های سرمایه ای : به شود که یا در جهت ایجاد ظرفیت های جدید اقتصادی و توسعه این نوع ظرفیت ها هستند. آن دسته از طرح و اجتماعی و یا در ها گفته می پی گسترش ملی : مجموعه طرح هایی که جنبه استراتژیک داشته و از لحاظ سرمایه گذاری بزرگ و از نظر تکنولوژی پیچیده باشند و آثار مترتب بر اجرای آ ن ها نیز از یک منطقه فراتر رود طرح های ملی نامیده می شوند. نظیر طرح های آموزش عالی سدهای بزرگ صنایع سنگین و... استانی : مجموعه ای از طرح های خاص ناحیه ای و منطقه ای که طراحی و اجرای آن با استفاده از امکانات مشترك محلی و ملی در استان امکان پذیر است. عالوه بر این در درجه اول در پیشرفت آن استان موثر باشند و در درجه دوم با اهداف و سیاست های کالن دولت )نظیر سیاست های اقتصادی اجتماعی و... ) مغایرت نداشته باشد. 15
1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 سرمایه گذاری عمومی در ایران روند سرمایه گذاری عمومی تشیکل سرمایه ثابت ناخالص دولتی و هزینه های عمرانی به قیمت جاری هزینه های عمرانی سرمایه گذاری دولتی هزار میلیارد ریال 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 منبع: بانک مرکزی حساب های ملی و گزیده آمارهای اقتصادی 16 نزدیکی ارقام تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی و هزینه های عمرانی تا سال 1377 افزایش فاصله این دو متغیر از سال 1377 به بعد اثرپذیری بیشتر هزینه های عمرانی از تحریم ها و کاهش شدیدتر آن در سال 1391
1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 سرمایه گذاری عمومی درایران روند سرمایه گذاری عمومی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی و هزینه های عمرانی بر اساس قیمت های ثابت سال 1383 هزینه های عمرانی تشیکل سرمایه ثابت ناخالص دولتی هزار میلیارد ریال 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 17 منبع: بانک مرکزی حساب های ملی و گزیده آمارهای اقتصادی ارقام حقیقی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی از ارقام حقیقی هزینه های عمرانی در طی دوره مورد بررسی بیشتر بوده است.
1358 1360 1362 1364 1366 1368 1370 1372 1374 1376 1378 1380 1382 1384 1386 1388 1390 1392 سرمایه گذاری عمومی درایران روند سرمایه گذاری عمومی رشد مخارج جاری حقیقی رشد مخارج عمرانی حقیقی درصد 80 رشد مخارج عمرانی حقیقی دولت رشد مخارج جاری حقیقی دولت 60 40 20 0-20 -40-60 -80 رشد %-54.6 رشد %54.6 مخارج عمرانی حقیقی در سال 1391 و رشد 12.7-% مخارج جاری حقیقی در سال 1391 مخارج عمرانی حقیقی در سال 1392 و رشد %43.9 مخارج جاری حقیقی در سال 1392 18
1358 1360 1362 1364 1366 1368 1370 1372 1374 1376 1378 1380 1382 1384 1386 1388 1390 1392 سرمایه گذاری عمومی درایران روند سرمایه گذاری عمومی رشد ساالنه کل مخارج حقیقی دولت درصد 50 40 30 20 10 0-10 -20-30 -40 19
1338 1340 1342 1344 1346 1348 1350 1352 1354 1356 1358 1360 1362 1364 1366 1368 1370 1372 1374 1376 1378 1380 1382 1384 1386 1388 1390 سرمایه گذاری عمومی در ایران روند سرمایه گذاری عمومی درصد 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% سهم تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بخش دولتی و بخش خصوصی از کل تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بخش خصوصی بخش دولتی منبع: بانک مرکزی حساب های ملی 20
سرمایه گذاری عمومی در ایران روند سرمایه گذاری عمومی فاصله زیاد ناخالص در سهم بخش دهه های 30 دولتی و 40 بخش سهم و تشکیل کل از خصوصی ثابت سرمایه کاهش فاصله سهم بخش دولتی و بخش خصوصی از نیمه دوم دهه پنجاه تا نیمه دوم دهه هشتاد از کل تشکیل سرمایه ثابت ناخالص واگرایی سهم بخش های دولتی وخصوصی بخش خصوصی در سال های اخیر از کل سرمایه گذاری روند و افزایشی سهم سهم بخش خصوصی از تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بیشتر همواره از %60 است. بوده 21
رشد سرمایهگذاری ثابت ناخالص پس از ثبت رشد منفی 16.5 درصدی در ششش ماهه نخست سال 1392 با افزایشی قابل توجه بشه 15.8 درصشد در ششش ماهشه نخست سال 1393 )حدود 24 هزار میلیشارد تومشا ) رسشید اسشت. البتشه در ایش خصوص نقش موثر و مثبت افزایش سرمایهگذاریهای عمرانی دولت در افشزایش حجم سرمایهگذاری در شش ماهه اول سشال جشاری را نبایشد از ندشر دور داششت. انتدار میرود با تداوم بهبود فضای کسب و کار و تقویت استحکام و ثبات اقتصشاد کال روند رشد سرمایه گذاری بخش خصوصی نیز بیش از پیش تقویت گردد. به نقل از سایت بانک مرکزی- 1393/12/7 22
1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 سرمایه گذاری عمومی در ایران روند سرمایه گذاری عمومی 16 سهم تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی از تولید ناخالص داخلی بر اساس قیمت ثابت سال 1383 درصد 14 12 10 8 6 4 2 0 23 منبع: بانک مرکزی حساب های ملی
سرمایه گذاری عمومی در ایران روند سرمایه گذاری عمومی بیشترین رقم مربوط به سهم سرمایه گذاری دولتی از تولید ناخالص داخلی مربوط به سال 1357 ( %14.69( می باشد. روند نوسانی نسبت سرمایه گذاری دولتی از تولید ناخالص داخلی در کل دوره مورد بررسی تاثیر تحریم بر سرمایه گذاری دولتی و کاهش سهم سرمایه گذاری دولتی از تولید ناخالص داخلی درسال 1391 سهم %7 تا %10 سرمایه گذاری عمومی از تولید ناخالص داخلی در اقتصادهای درحال توسعه و نوظهور طی سال های 2000 تا 2011 سهم باالی 10 درصدی سرمایه گذاری دولتی از تولید ناخالص داخلی در ایران در نیمه اول دهه هشتاد و روند کاهشی آن در سال های اخیر و رسیدن این نسبت به زیر %6 24
1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 30 سرمایه گذاری عمومی در ایران روند سرمایه گذاری عمومی رشد حقیقی اقتصادی و سهم تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی از رشد حقیقی اقتصادی سهم تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی از رشد اقتصادی ( حقیقی ) رشد حقیقی اقتصادی درصد 20 10 0-10 -20-30 25
1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 سرمایه گذاری عمومی در ایران روند سرمایه گذاری عمومی ترکیب تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی بر حسب ماشین آالت و ساختمان سهم ساختما از سرمایه گذاری دولتی سهم ماشی آالت از سرمایه گذاری دولتی درصد 80 70 60 50 40 30 20 10 0 26 منبع: بانک مرکزی حساب های ملی باالتر بودن سهم ساختمان از سرمایه گذاری دولتی از سهم ماشین آالت در طی دوره مورد بررسی واگرایی سهم ساختمان و ماشین آالت از سرمایه گذاری دولتی از اوایل دهه هشتاد روند افزایشی سهم بخش ساختمان و روند کاهشی سهم بخش ماشین آالت از سرمایه گذاری دولتی
عملکرد ده ماهه تملک دارایی های سرمایه ای مصوب سال و درصد تحقق هزار میلیارد تومان 1393 1392 1391 عملکرد ده ماهه مصوب سال درصد تحقق عملکرد ده ماهه مصوب سال درصد تحقق عملکرد ده ماهه مصوب سال درصد تحقق 62 43.97 22.90 15 56.44 10.09 16 39.75 7.78 منبع: بانک مرکزی گزیده آمارهای اقتصادی 27
سرمایه گذاری عمومی در ایران طرح های تملک دارایی های سرمایه ای تملک دارایی های سرمایه ای پرداخت های عمرانی ( هزار میلیارد تومان ( ( 1394 قانون ) (1394 الیحه ) ( 1393 مصوب ) ( 1392 عملکرد ) ( 1391 عملکرد ) 50.50 47.77 43.97 22.02 15.23 منبع : بانک مرکزی گزیده آمارهای اقتصادی و الیحه بودجه 1394 28
سرمایه گذاری عمومی در ایران - شرایط مناسب سرمایه گذاری دولتی 1. رکود اقتصادی رکود اقتصاد ایران از سمت عرضه است. سرمایه گذاری عمومی در بلندمدت اثر سمت عرضه دارد. بنابراین : در صورتی که کارایی بلندمدت سرمایه گذاری های بخش دولتی زیاد باشد این گونه سرمایه گذاری ها می تواند در بلندمدت به افزایش ظرفیت تولیدی اقتصاد و درنتیجه رشد اقتصادی کمک نماید ولی در صورت کارایی اندك این گونه سرمایه گذاری ها نتیجه آن کسری بودجه افزایش استقراض از بانک مرکزی و افزایش تورم خواهد بود. 29
1357 1359 1361 1363 1365 1367 1369 1371 1373 1375 1377 1379 1381 1383 1385 1387 1389 1391.2 سرمایه گذاری عمومی در ایران - شرایط مناسب اثرگذاری سرمایه گذاری دولتی کارایی سرمایه گذاری عمومی سهم هزینه های عمرانی از کل هزینه های دولت و رشد اقتصادی 40 رشد حقیقی اقتصادی سهم هزینه های عمرانی از کل هزینه های دولت درصد 30 20 10 0-10 -20-30 30 منبع: بانک مرکزی حساب های ملی و گزیده آمارهای اقتصادی
سرمایه گذاری عمومی در ایران - شرایط مناسب اثرگذاری سرمایه گذاری دولتی هماهنگی عمرانی های هزینه نسبت روند رشد و دولت های هزینه از کل اقتصادی از متغیر دو هر پذیرفتن تاثیر امکان عامل سومی مانند درآمدهای نفتی نتایج برخی از مطالعات : خصوصی در ایران کارایی بودن کمتر سرمایه گذاری بخش از دولتی بخش 31
1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391.3 سرمایه گذاری عمومی در ایران - شرایط مناسب اثرگذاری سرمایه گذاری دولتی چگونگی تامین مالی درآمدهای نفتی و سرمایه گذاری دولتی به قیمت جاری 600 سرمایه گذاری دولتی به قیمت جاری درآمدهای نفتی هزار میلیارد ریال 500 400 300 200 100 0 منبع: بانک مرکزی حساب های ملی و خالصه تحوالت اقتصادی 32 تبعیت سرمایه گذاری دولتی از درآمدهای نفتی در طی دوره مورد بررسی
سرمایه گذاری عمومی در ایران - شرایط مناسب اثرگذاری سرمایه گذاری دولتی 1000 تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی و بدهی دولت به سیستم بانکی به قیمت های جاری بدهی دولت به سیستم بانکی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دولتی هزار میلیارد ریال 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 منبع : بانک مرکزی حساب های ملی 33
- سرمایه گذاری گذاری دولتی ایران در عمومی شرایط مناسب اثرگذاری سرمایه تطابق نسبی سرمایه گذاری دولتی و بدهی دولت به سیستم بانکی طی سال های 1376 1386 تا روند صعودی بدهی دولت به سیستم بانکی از نیمه دوم دهه هشتاد تامین مالی دولت در دهه های گذشته عمدتا با استفاده از درآمدهای نفتی و استقراض از سیستم بانکی بوده است. 34
- سرمایه گذاری گذاری دولتی ایران در عمومی شرایط مناسب اثرگذاری سرمایه نسبت بدهی عمومی به تولید ناخالص داخلی )%( نام کشور 3.4 ایران 33.6 ترکیه 56.6 مالزی هند 60.5 65.8 برزیل 43.3 متوسط کشورهایG20 منبع: IMF,2014, Fiscal Monitor 35
سرمایه گذاری عمومی در ایران - اهمیت کارایی سرمایه گذاری در ایران برای انجام( تا زا اهمیت کارایی سرمایه گذاری در ایران در کشور ایران مشکالت طرف عرضه وجود دارد. سرمایه گذاری های دولتی از طریق افزایش ظرفیت تولید اثر سمت عرضه دارد. بنابراین : انتخاب نیاز به ارتقاء کارایی کل فرآیند سرمایه گذاری عمومی) مرحله اثربخشی مثبت بلندمدت بر اقتصاد و کمک به بخش تولید تامین مالی سرمایه گذاری های دولتی در ایران عمدتا از طریق درآمدهای نفتی و استقراض از بانک مرکزی بوده است. در حال حاضر نیاز به تداوم انضباط مالی و کاهش تورم وجود دارد. بنابراین : پیامدهای مستمر تقویت کارایی سرمایه گذاری عمومی بر حصول افزایش تولید و درآمد در بخش واقعی و در نتیجه رشد درآمدهای مالیاتی دولت و آمادگی بیشتر آن در زمینه سرمایه گذاری های عمومی 36
ارائه پیشنهادات تطابق سرمایه گذاری های عمومی با اسناد باالدستی و برنامه های توسعه ملی انتخاب پروژه هایی که از توجیه فنی و اقتصادی باالتری برخوردارند هماهنگ شدن میزان سرمایه گذاری های دولتی با چرخه های بودجه ای ( حفظ انضباط مالی( اجرای مناسب و به موقع پروژه حسابرسی های بعدی توسط نهادهای مستقل الزام دولت به پرداخت تعهدات خود به پیمان کاران بخش خصوصی در صورت مشارکت آن ها در طرح های عمرانی پس از اعمال تحریمهای اقتصادی و کاهش شدید درآمدهای نفتی مخارج عمرانی افت بیش از 50 درصدی را تجربه کرده است اما پس از روی کار آمدن دولت جدید سیاست مالی درصدد احیای مخارج دولت با تمرکز بر مخارج عمرانی بوده است. در این راستا پیشنهاد می شود: تا زمانی که تحریمها پابرجا است و قیمت نفت نیز در سطوح پایینی قرار دارد در میزان انبساط مالی احتیاط بیشتری به خرج داده شود زیرا با توجه به ظرفیت اندك اقتصادی کشور این امر میتواند به تضعیف بخش خصوصی و کند کردن آهنگ رشد بخش خصوصی بینجامد. )مقاله دنیای اقتصاد مورخ 10 اسفند 1393( 37
ارائه پیشنهادات سرمایه گذاری دولتی آن ها می تواند اثرات بسته به اقتصادهای مختلف و تعریف طرح های متفاوتی بر رشد اقتصادی کشورها داشته باشد. انتخاب و عمرانی یکی از راهکارهای افزایش کارایی سرمایه گذاری های عمومی توسعه مشارکت بخش خصوصی در این سرمایه گذاری هاست. مشارکت بخش خصوصی باعث بهبود رفتارهای اقتصادی می گردد. مشارکت بخش خصوصی نیاز دولت را به گسترش سازمانی خودش کاهش می کند. افزایش مشارکت بخش خصوصی یا واگذاری های سرمایه گذاری های عمومی به بخش خصوصی فرصت دولت را برای انجام فعالیت های اصلی در زمینه ارائه خدمات عمومی به ویژه سالمت و آموزش افزایش می دهد. 38